Tytuł pełny
[Tytuł, ant.] ZAPAŁ SROGI || Gory Neápolitànskeyi [!], || [frak.] y || NÓWA NINIWE || Zacne Neápolim w Záłobie. || [szwab.] To iest / || [kurs.] Ogień okrutny Gory Wezuuius we Włoßech; ktorym || w przeßłym Grudniu, Roku 1631. Krolestwo Neápoli- || táńskie, srogo Pan Bog náwiedźił : á Zápał Gniewu || swego, y Potęgę swą w karániu ludźi, przez rze- || czy stworzone ; świátu przypomniał : || ná Przestrogę wßystkim. || [szwab.] Tudźieß też || Dźiwna Pokutá y Wielkie á wßelákiey Pochwały go- || dne Nabożeństwá / Obywátelow Neápolitáńskich / || w tym ráźie: ná Ubłagánie stráßney Sprá- || wiedliwośći Páńskiey. || [kurs.] Opisáne po Polsku, || Z Reláciy o tym Włoskich, z Rzymu, z Neápolim, y z Medyolanu, || Przez iednego Kápłaná Zakonnego, ná pobudkę z tey || okázyey, ludźi do dobrego. || [szwab.] Zá dozwoleniem zwykłym. || [kurs.] W KRAK. V Fráncißká Ceżárego. Roku Pánsk. 1632. ||
Zawartość
#F.Szembek rozpoczyna swój tekst wstępem "Do czytelnika rozsądnego", w którym wyjaśnia powody opublikowania gazety po polsku. Następnie sporo miejsca poświęca ogólnym informacjom na temat wulkanów. Po nich następuje część zasadnicza poświęcona wybuchowi Wezuwiusza w grudniu 1631 roku. Autor wymienia położone w pobliżu Neapolu miasta i miasteczka, które uległy całkowitemu zniszczeniu oraz informuje o ogromnych stratach w ludziach. Zginąć miało około trzech tysięcy osób, a "wielu spalonych, wielu okaleczonych zostało". Fakt, że w takim kataklizmie nie ucierpiał sam Neapol, nazywa cudem. Ostatnia część gazety poświęcona jest rozważaniom, jak można wykorzystać te tragiczne doświadczenia, aby posłużyły ludziom zmienić się na lepsze.
Autor
Fryderyk Szembek
Metadane
Nr w bibliografii Zawadzkiego: | 2001 |
---|---|
Język: | polski |
Wydawca: | Franciszek Cezary |
Miejsce wydania: | Kraków |
Rok: | 1632 |
Format: | 4° |
Oznaczenia: | A-F^2^ |
Egzemplarze: | Kórn. Std 12887, BN BN.XVII.3.10500 adl. |
Mikrofilmy: | Mf 7726 |
Komentarz ogólny
#Autor tekstu polskiego i tłumacz w jednej osobie - Fryderyk Szembek oparł, jak pisze we wstępie, swoją relację na włoskich bliżej nieokreślonych doniesieniach, z czego wynika, że nie jest to tłumaczenie, a adaptacja. Po informacjach na temat wybuchu Wezuwiusza, które autor z pewnością podał na podstawie włoskich oryginałów, pojawia się w tekście Szembeka część przez niego dodana, tj. siedem sposobów na osiągnięcie pożytku z wiedzy na temat tragicznych włoskich wydarzeń. Jest to komentarz o charakterze moralizatorskim i perswazyjnym.