O repozytorium
Cyfrowa Biblioteka Druków Ulotnych Polskich i Polski Dotyczących z XVI, XVII i XVIII Wieku (dalej: CBDU) zawiera możliwie wszystkie zachowane i opisane w literaturze tego typu druki. Zostały one zebrane głównie na podstawie pracy Konrada Zawadzkiego „Gazety ulotne polskie i Polski dotyczące od XVI-XVIII wieku” zawierającej opisy prawie 2 tys. jednostek bibliograficznych. Skany prezentowane w CBDU zostały wykonane z mikrofilmów znajdujących się w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie, co było możliwe dzięki uprzejmości Dyrekcji tej biblioteki. Skanowanie wykonano w Zakładzie Reprografii i Digitalizacji BN.
W CBDU możliwe jest wyszukiwanie druków wg różnych kryteriów — zarówno takich, które standardowo wykorzystywane są w opisach bibliograficznych (te zostały w znacznym stopniu przejęte z opisów K. Zawadzkiego), jak i mniej typowych, np. językowych, tematycznych i innych. Druki odnoszące się do tych samych faktów, a zwłaszcza te, które są (prawdopodobnie lub na pewno) przekładami innych obecnych w bibliotece tekstów, zostały ze sobą połączone linkami. W wypadku dokumentów będących prawdopodobnie tłumaczeniami tekstów niezachowanych (lub nieznanych nam) podano informacje o tym, z jakiego języka były dokonane przekłady. Część druków została dodatkowo opatrzona komentarzami historycznymi dotyczącymi faktów i osób, o których mowa w danym dokumencie, komentarzami historyczno-medialnymi czy historyczno-językowymi. Do większości druków polskojęzycznych i do wielu niemieckojęzycznych dołączone są słowniczki objaśniające znaczenie nieużywanych dziś wyrazów czy związków frazeologicznych (w słowniczkach tych objaśnienia podawane są odpowiednio we współczesnej polszczyźnie i współczesnej niemczyźnie). Do niektórych tekstów polskich dołączono także słowniczki wyrażeń łacińskich zawartych w tych tekstach.
Repozytorium jest zamieszczone na serwerze Instytutu Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. Uwagi dotyczące jego działania proszę przesyłać na adres it@ijp.pan.pl.
Osoby realizujące projekt
- Autor projektu dr hab. Włodzimierz Gruszczyński, prof. SWPS i UW
Absolwent Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, językoznawca. Od 1978 r. pracownik Instytutu Dziennikarstwa UW, obecnie profesor w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej i w UW. Przez wiele lat pełnił obowiązki lektora języka polskiego za granicą – na Uniwersytetach w Bukareszcie (1980-1983), w Uppsali i w Sztokholmie (1991-1997). Doktoryzował się w 1987 r., a habilitował — w roku 2000. W Instytucie Języka Polskiego PAN kieruje Pracownią Historii Języka Polskiego XVII i XVIII wieku, której głównym zadaniem jest opracowywanie Słownika języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku. Członek Polskiego Towarzystwa Językoznawczego i Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego. Zajmuje się różnorodnymi zagadnieniami z zakresu językoznawstwa polonistycznego, poczynając od leksykografii i formalnego opisu języka (zwłaszcza fleksji), poprzez kulturę języka i język polski w mediach, a na historii języka polskiego kończąc. - Koordynator projektu Grażyna Oblas
Absolwentka Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Od 2002 roku pracuje w Instytucie Dziennikarstwa UW, jako koordynator projektów naukowo-badawczych oraz jest wydawcą pisma warsztatowego „PDF”. Prezes Fundacji na rzecz Rozwoju Szkolnictwa Dziennikarskiego, działającej przy Instytucie Dziennikarstwa UW. - Katarzyna Jasińska-Zdun — mgr filologii klasycznej. Specjalizuje się w paleografii łacińskiej i edytorstwie źródeł średniowiecznych i nowożytnych. Zatrudniona w Uniwersytecie Warszawskim w Pracowni Edytorstwa Źródeł Instytutu Badań Interdyscyplinarnych „Artes Liberales” jako współpracownik programu badawczego „Rejestracja i Publikacja Korespondencji Jana Dantyszka (1485-1548)”. Lektorka języka łacińskiego na UW. Zainteresowania pozanaukowe: muzyka operowa i astronomia.
- dr Anna Just — adiunkt w Zakładzie Językoznawstwa Germańskiego w Instytucie Germanistyki Uniwersytetu Warszawskiego; zainteresowania badawcze: historia języka niemieckiego, teoria zmian językowych na różnych płaszczyznach języka, paleografia, socjolingwistyka historyczna.
- dr Ewa Gruszczyńska — absolwentka Wydziału Polonistyki UW, dr nauk humanistycznych (Dr. Phil. Uppsala Universitet), adiunkt na Wydziale Lingwistyki Stosowanej UW. Zajmuje się dawnym przekładem prasowym oraz współczesnym przekładem medialnym.
- dr Dorota Lewandowska-Jaros — asystent w Instytucie Dziennikarstwa WDiNP UW, adiunkt na Wydziale Humanistycznym MWSH-P w Łowiczu. Praca doktorska na temat: „Zmiany frekwencji wyrazów w informacjach prasowych z lat 1963-2002 (na podstawie Słownika Frekwencyjnego Polszczyzny Współczesnej i badań własnych)”, napisana pod kier. prof. dra hab. W. Gruszczyńskiego, obroniona w kwietniu 2009 r. na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW. Redaktor naczelny dwutygodnika „Masovia Mater” — pisma uczelnianego wydawanego przez MWSH-P w Łowiczu. Stały współpracownik Zakładu Inżynierii Lingwistycznej Instytutu Podstaw Informatyki PAN w Warszawie w zakresie anotacji morfosyntaktycznej tekstów Narodowego Korpusu Języka Polskiego. Zainteresowania badawcze: lingwistyka kwantytatywna, prasoznawstwo, językoznawstwo korpusowe.
- dr Adam Kożuchowski — ur. w 1979; adiunkt w Pracowni Dziejów Inteligencji Instytutu Historii PAN; absolwent Historii na Uniwersytecie Warszawskim oraz Central European University w Budapeszcie. Autor publikacji m. innymi w „Pamiętniku Literackim”, „Kwartalniku Historycznym”, „Kulturze i Społeczeństwie”, „Zeszytach Literackich”, „Tygodniku Powszechnym” i „Polityce” oraz monografii „Pośmiertne dzieje Austro-Węgier. Obraz monarchii habsburskiej w piśmiennictwie międzywojennym” (2009). Mieszka w Łodzi.
- dr Maciej Ogrodniczuk — doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa, absolwent Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW. Kierownik i uczestnik licznych projektów informatycznych z zakresu zarządzania dokumentami i zarządzania wiedzą w Polsce i Europie.
Open Archives Initiative
Cyfrowa Biblioteka Druków Ulotnych udostępnia dane w standardzie OAI 2.0 pod adresem https://cbdu.ijp.pan.pl/cgi/oai2